Vacatureteksten zijn een zeer waardevolle manier om geschikte kandidaten aan te trekken en je te profileren als sterk werkgeversmerk. Het is hierbij van belang dat je onderscheidend schrijft om als werkgever op te vallen tussen de grote hoeveelheid vacatures. Met de term “onderscheid” stippen we een precair punt aan. In veel vacatureteksten wordt (onbewust) onderscheid gemaakt waardoor er specifieke groepen mensen worden buitengesloten. Er is in dat geval sprake van discriminatie in vacatureteksten. Door het gebruik van “inclusive language” doe je niet alleen jezelf tekort maar er is ook sprake van een overtreding van wettelijke regels. Microsoft Word helpt je bij het vinden van de juiste woorden voor vacatureteksten.
Het belang van neutraal taalgebruik
Onze maatschappij is tegenwoordig zo verdeeld dat het voor werkgevers van het grootste belang is om “inclusiviteit op de werkplek” te garanderen. Iedereen moet zich gewaardeerd, comfortabel en veilig voelen. Een van de meest effectieve manieren om deze inclusiviteit op de werkvloer te garanderen, is door het gebruik van neutrale taal. De woorden die gebruikt worden en op welke manier deze uitgesproken of geschreven zijn, kunnen een enorme invloed op anderen hebben.
Bij het gebruik van neutraal taalgebruik streven we naar een communicatie met woorden, uitdrukkingen en veronderstellingen waarmee voorkomen wordt dat mensen het gevoel kunnen krijgen dat ze uitgesloten worden. De afgelopen tijd is er sprake geweest van een toegenomen bewustzijn op dit gebied. Het is goed om te realiseren dat taal een krachtig instrument is en een enorme impact kan hebben op mensen. Het is voor organisaties dan ook van het grootste belang om hierop te letten in de arbeidsmarktcommunicatie. Naast het feit dat organisaties bij overtreding van de regels kunnen worden geconfronteerd met een gerechtelijke procedure zorgt dit voor een aanzienlijke imagoschade.
Discriminatie in vacatureteksten
Discriminatie in vacatureteksten komt (ongemerkt) veelvuldig voor. Als mannelijk en/of vrouwelijk taalgebruik in vacatureteksten zorgt voor handhaving van genderongelijkheid in functies die binnen je organisatie worden ingevuld, moet je zeker op je woorden letten. Hier zijn zelfs wettelijke regels (Algemene Wet Gelijke Behandeling) aan verbonden. Het is volgens de wet niet toegestaan om mensen op basis van afkomst, levensovertuiging, geslacht, zwanger- of moederschap, ras, seksuele geaardheid, leeftijd, handicap of chronische ziekte, burgerlijke staat of politieke voorkeuren te selecteren.
Een veelgemaakte fout is discriminatie op basis van geslacht. Bij veel vacatures is er duidelijk sprake van een dominantie van mannelijke woorden. Buiten het feit dat dit wettelijk verboden is (je kunt bijvoorbeeld de keuze maken om “m/v/x” achter de functietitel te zetten) wordt de vacature een stuk minder aantrekkelijk voor vrouwen. Het is ook niet toegestaan om te vragen een maximaal aantal jaren werkervaring om te voorkomen dat iemand té gekwalificeerd is voor een specifieke functie. Ook dan sluit je specifieke groepen uit. Het is echter wel toegestaan om te vragen naar een minimum aantal jaren werkervaring aangezien dit betrekking heeft op een specifieke functie en niet op een persoon. Vragen naar een specifieke moedertaal in vorm van een “native speaker” refereert naar iemands afkomst, het vragen naar een pas afgestudeerd persoon of een schoolverlater wordt gezien als discriminatie op basis van leeftijd. In plaats daarvan kun je spreken over een “junior positie”. Een persoon van 50 jaar kan deze junior positie immers ook bekleden. Er is dan geen sprake van discriminatie maar wel van een geoorloofde afbakening.
Zo helpt Microsoft Word je bij het vinden van de juiste woorden voor vacatureteksten
Discriminatie in vacatures en sollicitatieprocedures kan er vrij ongemerkt insluipen. De lijn tussen wat wel en niet mag (inclusive- en exclusive language) is erg dun. Het kan daarom als erg lastig ervaren worden om een vacature te plaatsen waarin niemand gediscrimineerd wordt maar toch de gewenste doelgroep wordt aangesproken.
Microsoft Word helpt je bij het vinden van de juiste woorden voor vacatureteksten. Je kunt hierbij gebruik maken de bekende grammaticacontrole. Hierbij wordt de tekst gecontroleerd op het gebruik van exclusief taalgebruik in vorm van onder andere leeftijdsverschillen of geslachtsverschillen.
Deze editor helpt je met het filteren van termen die je wellicht zelf over het hoofd ziet maar opgevat kunnen worden als vooringenomenheid. De meer extreme gevallen worden niet gemarkeerd omdat er bij de spellingscorrectie in dit soort gevallen vanuit wordt gegaan dat er een specifieke bedoeling is.
Zo maak je gebruik van Microsoft Word om discriminatie in vacatureteksten te voorkomen
De inclusieve taaltoevoeging aan Microsoft Word ter voorkoming van discriminatie in (vacature) teksten is uitsluitend beschikbaar in de Word versie die aangeboden wordt met een Microsoft 365 abonnement. Bij een zelfstandige versie van Office uit 2019 of eerder is deze functionaliteit niet beschikbaar.
De functie in Microsoft Word om discriminatie in vacatureteksten te voorkomen is standaard uitgeschakeld maar op een zeer eenvoudige manier te gebruiken.
- Begin met het openen van een Microsoft Word-document. Klik op het tabblad Home op de Editor > Instellingen.
- Een andere optie om dit menu te openen door Bestand > Opties te openen, “controle” te kiezen en vervolgens op de knop “Instellingen” te klikken.
- Blader omlaag naar het gedeelte “Inclusief taalgebruik”, schakel alle selectievakjes in van de factoren waarop Word de tekst moet controleren en klik op de knop “OK”.
- Als je nu iets in Word schrijft, zal de grammaticacontrole het exclusieve taalgebruik voor je selecteren en je inclusieve alternatieven voorstellen.
